Bağıştan Rücu Davaları

Bağışlama 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda Bağışlama Sözleşmesi başlığı altında 285 vd. Maddelerinde düzenlenmiş olup iki taraflı bir sözleşmedir. Bir taşınmazın veya taşınmaz üzerindeki ayni bir hakkın bağışlanması sözü vermenin geçerliliği, ancak resmî şekilde yapılmış olmasına bağılıdır.

Fiil ehliyetine sahip kişiler çeşitli gerekçeler ile (arsasına okul, hastane yapılması vb.) taşınmazlarını kamuya bağışlamak isteyebilirler. İdare tarafından da (Örn. Belediyeler) düzenleme ortaklık paylarından daha fazla oranda taşınmaz elde edilebilecek olması vb. sebepler nedeniyle bu bağışlamalar kabul edilir. Hatta bazen fiiliyatta bizzat idare vatandaşı bu bağışlamaya zorlayabilmektedir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun md. 290/1 uyarınca ''Bağışlama, bir koşula bağlanarak yapılabilir'' şeklinde koşullu bağışlama düzenlenmiştir. Eğer bağışlama yüklemeli/koşullu olarak yapıldıysa ve koşul/yükleme yerine getirilmemişse 295/3 madde gereği bağışlamadan dönme (rücu) mümkündür.

Belirtmek gerekir ki bağıştan rücu için kanunda özel süreler düzenlenmiştir. Bağışlayan, geri alma sebebini öğrendiği günden başlayarak bir yıl içinde bağışlamayı geri alabilir. Bir yıllık süre hak düşürücü süre olarak düzenlenmiştir. Bağışlayan bir yıllık süre dolmadan ölürse, geri alma hakkı mirasçılarına geçer ve mirasçıları bu sürenin sona ermesine kadar bu hakkı kullanabilirler. Bağışlayan, sağlığında geri alma sebebini öğrenememişse, mirasçıları, ölümünden başlayarak ancak bir yıl içinde bağışlamayı geri alma hakkını kullanabilir.

Taşınmaz bağışından rücu davaları tapu iptal ve tescil davası şeklinde açıldığı için görevli ve yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Bağıştan rücu suretiyle tapu iptal ve tescil davaları dava konusu itibarıyla yüksek meblağlı davalar olup davanın görüm ve çözümü esnasında yaşanabilecek olumsuzluklar davanın seyrini kötü etkileyebilmekte ve kimi durumlarda davanın reddine dahi karar verilebilmekte ve bu sebeple davacılar fayda elde etmek isterken aksine zarara uğrayabilmektedir. Tüm bu sebeplerle alanında uzman bir vekil vasıtasıyla bu davaların açılması önem kazanmaktadır.